Μπάμπης Δεληλίγκας: Πως και πότε γιορτάστηκε για πρώτη φορά η 25η Μαρτίου

Η 25^η Μαρτίου, ως ημέρα εθνικής παλιγγενεσίας, γιορτάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1838 και από τότε καθιερώθηκε με θρησκευτική ευλάβεια σε όλο το πανελλήνιο. Η καθιέρωση της εορτής οφείλεται στην επιμονή και το πείσμα του τότε Δημάρχου της Αθήνας Δημ. Καλλιφρονά, ο οποίος πρότεινε στη Βαυαρική διοίκηση να καθιερωθεί η 25^η Μαρτίου ως ημέρα εορτής προς τιμήν της Επαναστάσεως του 1821 και σε ένδειξη σεβασμού προς τους ήρωες αυτής. Η βαυαρική διοίκηση (Υπουργείο Εσωτερικών) αρνήθηκε τη πρόταση του Δημάρχου. Όμως ο Γραμματέας της Επικρατείας επί των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Παιδείας Γεώργιος Γλαράκης την είδε με καλό μάτι και την εισηγήθηκε στον Όθωνα, ο οποίος τη θεώρησε ως ευκαιρία για να αυξήσει την δημοτικότητά του. Έτσι στις 15 Μαρτίου 1838 θέσπισε Βασιλικό Διάταγμα, στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:

……. Θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25^ης Μαρτίου είναι λαμπρά και καθ’ αυτήν εις πάντα Έλληνα δια των εν αυτή τελουμένων εορτών  του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος δια την κατ’ αυτήν την ημέραν έναρξιν του περί της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν εθνικής εορτής.

Έτσι λοιπόν ο Δήμαρχος την παραμονή σημαιοστόλισε την πόλη και ο εορτασμός άρχισε  το βράδυ με 21 κανονιοβολισμούς. Την επόμενη ημέρα το πρωϊ, ανήμερα του Ευαγγελισμού, η Αθήνα ξύπνησε με 21 νέους κανονιοβολισμούς, αριθμός συμβολικός, που συνδυάζεται με το ’21 της επανάστασης. Άρχισαν, έπειτα, να χτυπούν πανηγυρικά οι καμπάνες των εκκλησιών. 

Το πρωί της 25^ης Μαρτίου 1838, εψάλη δοξολογία στον, τότε, Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Ειρήνης (στην οδό Αιόλου), στην οποία παραβρέθηκε και ο Όθων ντυμένος με την παραδοσιακή φουστανέλα. Τη νύχτα ο Δήμαρχος φωταγώγησε με λαδοφάναρα τους κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας και την Ακρόπολη. Τέλος οι Αθηναίοι έμειναν αποσβολωμένοι από το υπερθέαμα, όταν αντίκρισαν στο Λυκαβηττό φαναράκια που τα κρατούσαν νεολαίοι της εποχής και σχημάτιζαν ένα τεράστιο φωτεινό σταυρό με τις λέξεις ‘’Εν τούτω Νίκα’’. 

Έτσι λοιπόν με την εμφάνισή του ο Όθωνας ως φουστανελοφόρος καθιέρωσε την ενδυμασία αυτή να φέρει η βασιλική και κατόπιν προεδρική φρουρά των ευζώνων. Ο εύζωνας λοιπόν είναι το διαχρονικό σύμβολο της εθνικής μας ταυτότητας με ιστορία και ως εκ τούτου είναι άξιος σεβασμού, διότι ο εύζωνας είναι η ίδια η Ελλάδα.

Μπάμπης Δ. Δεληλίγκας

Πρώην  Αντινομάρχης και Αντιδήμαρχος Τρικκαίων