Σπανίως μπαίνω στον “πειρασμό” να πάρω συνεντεύξεις από καποιον• ακόμα και στο παρελθόν, αν αυτός ο κάποιος δεν έχει κάτι να μου “πει”… Να μου δώσει, να με συγκινήσει. Ως δημοσιογράφος, κινούμαι σε ο,τι με ιντριγκάρει : πολιτικό, δικαστικό, αστυνομικό ρεπορτάζ. Κι όμως! Μα αυτή η συνέντευξη εμπλέκει την τέχνη (ως αποδεικτικό στοιχείο ) με την πολιτική, τη δικαιοσύνη και ο,τι άλλο συνεπάγεται, όπως προέκυψε από την πλημμύρα που υπέστει ο Δήμος Καρδίτσας την 18η Σεπτεμβρίου και η Περιφέρειά της.
Και ποιός δεν στεναχωρήθηκε από αυτή την καταστροφή; Ποιός δεν συγκινήθηκε;.. Δεν πόνεσε;! Το ίδιο όπως ένιωσε και αυτός ο καλλιτέχνης, ο Χρυσοβαλάντης (Άκης) Λαμπρονίκος, αψηφώντας τον κίνδυνο τής ατελείωτης, δυνατής νεροποντής, αρπάζοντας τον φωτογραφικό φακό του και να “ορμήσει” εκεί που μόνο ένας τολμηρός και “τρελός” καλλιτέχνης θα ρίσκαρε για την σωματική του ακεραιότητα. Ένας καλλιτέχνης, ταυτόχρονα κι ευαίσθητος άνθρωπος της προσφοράς για τον συνάνθρωπο… Για τους κατοίκους τής πόλης τής Καρδίτσας. Σπάνιο πράγμα για την εποχή μας? Έτσι, δεν θα μπορούσα να αφήσω στο περιθώριο τον Άκη και να μη του ζητήσω μία συνέντευξη… Μια διήγηση των όλων όσων είδε εκείνη τη στιγμή τής ανυπολόγιστης καταστροφής.
Τον συνάντησα στο κέντρο της πόλης του τής Καρδίτσας – όπου ζει και εργάζεται – , ένα βροχερό ακόμα μεσημέρι του Σεπτέμβρη, οκτώ μέρες έπειτα από όλα όσα γίναν η αιτία ο κόσμος να χάσει ο, τι είχε και δεν είχε. Περιουσίες ολόκληρες. Όλα κατεστραμμένα. Στα μάτια του υπήρχε ακόμα η θλίψη. Και στον λόγο του… Στο μυαλό του… Μία αταξία διατύπωσης και περιγραφής. Μού φάνηκε λογικό. Το ίδιο συνέβαινε και σε μένα.
- Βρέχει και πάλι Άκη. Αρχίζω να αναρωτιέμαι εάν πλέον στην Καρδίτσα θα πρέπει να βρέχει ή όχι. Θέλεις να μου πεις τί έγινε την 8η Σεπτεμβρίου, μία βδομάδα πριν από το σήμερα, όταν ξεκίνησε η βροχή καί μέσα στην πόλη;
Άκης: Εκείνο το απόγευμα έλειπα από το σπίτι μου. Βρισκόμουν με φίλους. Ξεκίνησε να βρέχει αλλά τίποτα δεν έδειχνε το τι θα επακολουθούσε. Μια συνηθισμένη βροχή φαινόταν πως ήταν που ναι μεν δυνάμωνε αλλά… Ήταν σοκαριστική όταν νωρίς το βράδυ επέστρεφα προς το σπίτι μου και τότε η γινόταν όλο και πιο δυνατή. Μέσα σε δέκα λεπτά είχε καλύψει το οδόστρωμα και είχε βγει πιο πάνω απ’ τα πεζοδρόμια. Σε ολόκληρο το κέντρο της πόλης – όπως μου μετέφεραν φίλοι μου σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχα μαζί τους -. Μπροστά μου είχα και μέσα της πατούσα, σαν μία ατελείωτη για αρχή χαμηλής στάθμης νερού, λασπωμένη θάλασσα… Ποτάμι… Όπως θες χαρακτήρισέ το σε έκταση και όγκο. Χωρίς να ξέρω αρχικά από πού προέρχεται και γιατί όλο και “φούσκωνε”. Άρχισα να τραβάω πρώτα βίντεο με το κινητό τηλέφωνό μου. Παρατηρούσα τη βροχή, μέχρι που έφτασα στο σπίτι μου. Το ύψος του νερού είχε φτάσει να ακουμπάει το πάσο από το θάλαμο του καρτοτηλεφώνου. Ήταν τραγικό το θέαμα. Μπαίνοντας στην πολυκατοικία που μένω, είχαν πλημμυρίσει τα πάντα. Καταστροφές και ζημιές παντού.…
- Και το φωτορεπορτάζ πώς προκύπτει στο μυαλό σου ως επιθυμία; Τί ήταν; Επιθυμία; Ιδέα; Ανάγκη; Υποχρέωση;
- Άκης: Το πρωί του Σαββάτου τής 9ης Σεπτεμβρίου, το θέαμα ήταν σοκαριστικό. Δεν υπό λόγια να περιγράψω τι κατάσταση επικρατούσε. Και νομίζω ότι κανείς μας ακόμα δεν είχε καταλάβει το τι θα αντίκριζε εφόσον κυκλοφορούσε στην πόλη ή έξω από αυτήν. Μία εσωτερική ανάγκη μού “έλεγε” να κάνω ένα βήμα έξω από το σπίτι μου, αλλά δεν είχα ιδέα ούτε για τα συναισθήματα που θα μου προκαλούσε η κατάσταση που θα αντίκριζα, αλλά ούτε και το τι θα αντίκριζα επί της ουσίας. Όλα γύρω μου ήταν αποκαρδιωτικά, όταν ξεκίνησα να φωτογραφίζω. Πονούσε η ψυχή μου όσο περπατούσα κρατώντας την φωτογραφική μηχανή στα χέρια μου, μέσα στα λασπόνερα. Ο κόσμος έκλαιγε και έπιανε το κεφάλι του. Είχε αρχίσει πλέον να φαίνεται ξεκάθαρα το μέγεθος της καταστροφής που ως τότε βέβαια, κάνεις δεν μπορούσε να την υπολογίσει σε χρήματα και σε συγκεκριμένες απώλειες. Όλα ήταν λασπωμένα. Το ερώτημα που προέκυπτε στο μυαλό μου όμως ήταν… Γιατί όλα τόσο λασπωμένα; Από πού είχε φτάσει μέσα στην πόλη όλη αυτή η λάσπη και το νερό; Τί δεν είχε λειτουργήσει σωστά για να συμβούν όλα αυτά; Αυτό, κάνεις ως τότε δεν το γνώριζε. Από τα περίπτερα, τα ψυγεία με τα παγωτά είχαν μετακινηθεί προς άλλη κατεύθυνση. Τα νερά ακόμα υπήρχαν στους δρόμους και μέσα στα καταστήματα και τα σπίτια, και αυτό έκανε δύσκολη την εργασία των ιδιοκτητών να τα απομακρύνουν. Στους δρόμους δεν υπήρχε κανένα όχημα του Δήμου. Ξαφνικά στην πόλη επικρατούσε μια εκκωφαντική ησυχία “πένθους”.
- Όταν επέστρεψες στο σπίτι σου και είδες τις φωτογραφίες, πώς ένιωσες;
Άκης: Θλίψη. Πόνο. Άφησα στην άκρη την φωτογραφική μηχανή μου και βγήκα πάλι στους δρόμους να βοηθήσω τους φίλους μου να καθαρίσουν – όσο μπορούσαμε όλοι μαζί – τις επιχειρήσεις τους. Ήταν όλα λασπωμένα. Τα επαγγελματικά ψυγεία τους για πέταμα. Το νερό είχε σκεπάσει ακόμα και τις βιτρίνες όπου μέσα τους υπήρχαν τυρόπιτες και υλικά των fast food. Ολα τα σούπερ μάρκετ του κέντρου ήταν κλειστά. Ούτε νερό δεν μπορούσαμε να αγοράσουμε ή να πιούμε από τις βρύσες. Αρκετά ήταν και τα σπίτια που είχαν υποστεί ζημιές. Μέχρι και πτώση τοίχων. Το πιο θλιβερό απ’ όλα ήταν η εικόνα των ηλικιωμένων ανθρώπων. Να τους βλέπεις να κάθονται σε μία καρέκλα πάνω στα πεζοδρόμια και να πιάνουν το κεφάλι τους που το είχαν σκυμμένο. Σαν κάτι να περίμεναν. Βοήθεια από κάποιον.
- Κι όταν δημοσίευσες τις φωτογραφίες σου στο διαδίκτυο, περίμενες ότι αυτή η δουλειά σου θα έκανε τόσες αναδημοσιεύσεις ή ότι θα έδινες συνεντεύξεις και η δουλειά σου θα γινόταν τόσο σύντομα… Γνωστή;
Άκης: Δεν ήταν αυτός ο σκοπός μου όταν αποφάσισα να ξεκινήσω να φωτογραφίζω ότι άφησε πίσω της η θεομηνία. Δεν περίμενα ότι θα γίνουν τόσες αναδημοσιεύσεις. Το θετικό της όλης δουλειάς μου είναι ότι ο κόσμος είδε τις φωτογραφίες μου κι έτσι ξεκίνησε να στέλνει βοήθεια από παντού. Έτσι ευαισθητοποιήθηκαν και οι εθελοντές. Τα μηνύματα για βοήθεια που δέχομαι ακόμα, είναι ατελείωτα. Αν δεν είχα δημοσιεύσει αυτές τις φωτογραφίες δεν ξέρω αν ο κόσμος τόσο γρήγορα θα μπορούσε να καταλάβει ακριβώς τι μας είχε συμβεί.
- Η πόλη, μία βδομάδα μετά είναι ακόμα λασπωμένη. Εσύ που τη ζεις, πιστεύεις ότι θα πάρει σύντομα ζωή; Πιστεύεις ότι ο κόσμος θα ορθοποδήσει;
Άκης: Χρειάζεται μεγάλη ψυχική δύναμη για να ορθοποδήσει και πολλά λεφτά για να γίνουν όλα όπως ήταν πριν. Μια ολόκληρη κοινωνία προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια της και αυτό θα πάρει καιρό, αλλά εύχομαι όχι χρόνια. Φυσικά όμως θα πρέπει να δούμε και το ποιός πραγματικά φταίει για όλα αυτά διότι αυτό θα είναι ο μοναδικός λόγος που θα μάς πάει ακόμα πιο πίσω όλους, σε έναν δήμο που δεν είναι τουριστικός. Είναι στην κυρία στο πεζοδρόμιο. Αυτό συμβαίνει και στα χωριά μας. Να μεριμνήσουν όλοι λοιπόν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Δεν πρέπει να μας αφήσουν στη μοίρα μας. Ο Δήμος, η Περιφέρεια, το κράτος. Το θέμα έχει πολλές λεπτές γραμμές και πρέπει άμεσα οι εμπλεκόμενοι να πράξουν κατά συνείδηση με ανθρωπιά και να μη γίνουν λάθη.
Συνέντευξη
Έρη Μαυρογιάννη
“Όταν δεν έχεις άλλη επιλογή
Είναι πιο εύκολο να σκέφτεσαι θετικά”
Ε.Μ.
Ευχαριστώ τον Χρυσοβαλάντη Λαμπρονίκο για την κατάθεση της ψυχής του.