Τον Σεπτέμβρη του 2000 η ΙΕ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με τον Δήμο Γόμφων, διενήργησαν ανασκαφική έρευνα στη θέση «Λογκαράκος» της κοινοτικής περιφέρειας του χωριού Γόμφοι. Η αρχαιολογική ανασκαφή αποκάλυψε έξι (6) κιβωτιόσχημους τάφους, οι οποίοι χρονολογούνται στο πρώτο τέταρτο που 3ου αι. π.Χ.. Ο υπεύθυνος αρχαιολόγος Αθανάσιος Τζαφάλιας, προϊστάμενος της ΙΕ Εφορείας Αρχαιοτήτων, δήλωσε ότι τα ευρήματα θεωρούνται εξαιρετικά σημαντικά και σχετίζονται με την αρχαία Μακεδονία.
Ενώ, ο ασημένιος σκύλος και τα χρυσά περιδέραια θεωρούνται μοναδικά στο είδος τους και αποτελούν κομψά έργα τέχνης, ιδιαίτερης αρχαιολογικής αξίας. Η ιστορική ταυτότητα αυτής της πόλης, που κατείχε δεσπόζουσα θέση στις εισόδους των οδικών διαβάσεων από τη Θεσσαλία προς την Αθαμανία και την Ήπειρο, αναδεικνύεται από τα μέχρι σήμερα ευρήματα των σωστικών ανασκαφών.
Η γη των Γόμφων είναι βέβαιο πως κρύβει πολλές ακόμη εκπλήξεις. Ήταν μια πόλη σημαντική της Εστιαιώτιδας και μνημονεύεται στα συγγράμματα αρκετών αρχαίων συγγραφέων. Διέθετε ισχυρή οχύρωση, γι αυτό οι γενναίοι υπερασπιστές της πρόβαλαν αντίσταση απέναντι στον Αθαμάνα βασιλιά Αμύνανδρο και τον χαρισματικό ρωμαίο στρατηγό, πολιτικό και ιστοριογράφο Γάιο Ιούλιο Καίσαρα. Ο μακεδόνας βασιλιάς Φίλιππος Β΄, πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αξιοποίησε τη στρατηγική της τοποθεσία και την ενίσχυσε με αποίκους, αφού πρώτα την μετονόμασε σε Φιλιππούπολη. Επιπλέον, έκοψε δικά της νομίσματα κι ανέπτυξε την τέχνη της κατασκευής γλυπτών. Έδωσε στρατηγούς στο Κοινό των Θεσσαλών και έστειλε ιερομνήμονες στο Αμφικτιονικό συνέδριο των Δελφών. Αυτή η πόλη μας διηγείται την ιστορία της, που είναι τόσο βαθιά και παραμένει ζωντανή. Να, γιατί πρέπει να γίνουν στους Γόμφους συστηματικές αρχαιολογικές ανασκαφές.
Πέρασαν είκοσι χρόνια από τις έρευνες του 2000 και η γη των Γόμφων είναι αφημένη στην εγκατάλειψη και στις ορέξεις των βάνδαλων αρχαιοκαπήλων, που δρουν ανενόχλητοι κάτω από τα αδιαφορία βλέμματα των ανθρώπων.
Του Βασίλη Πανάγου/Εκπαιδευτικού
