Στο κυβερνητικό Προσχέδιο για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2022 εντυπωσιάζει η προκλητική αγνόηση της ιστορικής περιόδου που διανύουμε. Της συνεχιζόμενης μάχης με τη πανδημία για άγνωστο χρονικό διάστημα, των προτεραιοτήτων που οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε, της όξυνσης των ανισοτήτων, της κλιματικής και ενεργειακής κρίσης, της τεράστιας ακρίβειας, του κόστους ζωής, της φτώχειας, των εκρηκτικών κοινωνικών προβλημάτων, των απειλών για απώλεια της 1ης κατοικίας…
Το προσχέδιο υιοθετεί τις ιδεοληψίες της Δεξιάς για την ανάκαμψη της οικονομίας και την επικίνδυνη κυβερνητική αυταπάτη για άμεση επιστροφή στην κανονικότητα με γλέντια, παρελάσεις, ξεφαντώματα. Γι΄αυτό μιλά για τέλος της υγειονομικής κρίσης στις αρχές του 2022. Απαράδεκτο. Η Ελλάδα, σύμφωνα με το ECDC, βρίσκεται το τελευταίο διάστημα στη 4η χειρότερη θέση της ΕΕ σε αριθμό νεκρών ανά 1 εκατ. κατοίκων (47,5 έναντι 17,13 που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος). Η πίεση που δέχονται τα Νοσηλευτήρια του ΕΣΥ είναι αφόρητη. Δεν υπάρχει η “εξομάλυνση” που θα δώσει τη δυνατότητα για “απρόσκοπτη λειτουργία του συνόλου των οικονομικών κλάδων”, όπως αναφέρεται στο κείμενο. Αρκετά Νοσοκομεία της Βόρειας και Δυτικής Ελλάδας βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης. Το ίδιο και στα Νησιά. Οι ΜΕΘ είναι κορεσμένες. Πολλές βασικές ειδικότητες λείπουν, κυρίως αναισθησιολόγοι, πολλά χειρουργεία αναβάλλονται, ακόμη και διασωληνώσεις. Τα προγράμματα εφημεριών δεν μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς αυθαίρετες μετακινήσεις.
Οι συζητήσεις που έγιναν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά την εφιαλτική έκρηξη των κρουσμάτων κορονοϊού, έδειχναν να συνειδητοποιούν ότι οι επιδημίες, οι αναδυόμενες απειλές για την υγεία, η διατροφή, ο καρκίνος, τα ατυχήματα, χρόνια και σπάνια νοσήματα, η γήρανση, η κλιματική αλλαγή… απαιτούν μια νέα αξιολόγηση των αναγκών για τη κατανομή των διαθέσιμων πόρων και αντίστοιχη οργάνωση υπηρεσιών υγείας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Τη λογική αυτή την ακούσαμε από ευρωπαίους αξιωματούχους στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, για το ΕΚΤ, για το ΕΣΠΑ, για τα Ταμεία “Η ΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ” – “Ψηφιακή Ευρώπη και Υγεία”.
Ο προϋπολογισμός που καταθέτει η Κυβέρνηση της ΝΔ παραμερίζει όλες αυτές τις συζητήσεις και τις εκτιμήσεις για ιεραρχήσεις στις δαπάνες και χρηματοδοτήσεις. Προβλέπει μείωση των συνολικών δαπανών για την Υγεία κατά 12% το 2022. Οι έκτακτες δαπάνες υγείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας το 2021 ανήλθαν σε 468 εκατ. ευρώ ( 353 εκατ. από τους Φορείς του Υπουργείου Υγείας και 115 εκατ. από τους Φορείς της Κεντρικής Διοίκησης), ενώ για το 2022 προβλέπεται αύξηση μόνον 125 εκατ. ευρώ στις δαπάνες για τα Νοσοκομεία και τη ΠΦΥ (επικουρικό προσωπικό, φάρμακα, αγορά αγαθών και υπηρεσιών) και μηδενική δαπάνη για μόνιμες προσλήψεις λειτουργών του ΕΣΥ. Προβλέπεται ακόμη αύξηση της επιχορήγησης του ΕΟΠΥΥ κατά 75 εκατ. ευρώ για τον συμψηφισμό των οφειλών clowback των Φαρμακευτικών Εταιριών με δαπάνες ερευνών και επενδύσεων.
Ο κυβερνητικός προϋπολογισμός της ΝΔ διαγράφει τις ανάγκες για ενίσχυση του ΕΣΥ και των λειτουργών του στις προτεραιότητες του κυβερνητικού σχεδιασμού. Στις δικές της νεοφιλελεύθερες δοξασίες, το ΕΣΥ πρέπει να εμπορευματοποιήσει βασικές λειτουργίες του, να συμπράξει με τα ιδιωτικά κερδοσκοπικά συμφέροντα και τους ιδιωτικούς ασφαλιστικούς φορείς, να μετατρέψει τον ΕΟΠΥΥ σε Ιδιωτικοποιημένο Ασφαλιστικό Ταμείο, να καταργήσει τη πλήρη και αποκλειστική απασχόληση των γιατρών του και με τη συλλογιστική αυτή οι δημόσιες δαπάνες υγείας μπορούν να καθηλωθούν στα επίπεδα κάτω του 5% του ΑΕΠ.
Αντίστροφα, εμείς θεωρούμε ότι η σημαντική ενίσχυση του ΕΣΥ και των λειτουργών του ιεραρχούνται ως επείγουσα προτεραιότητα του κυβερνητικού έργου μιας εναλλακτικής προοδευτικής διακυβέρνησης. Για να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη χρειάζεται ολοκληρωμένο και ποιοτικό ΕΣΥ. Στη κατεύθυνση αυτή προτείνουμε:
- την αύξηση των κονδυλίων για την υγεία κατά 1 δις ευρώ στη πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης
- την αύξηση των δαπανών για την υγεία στον κρατικό προϋπολογισμό του 2022, με ορίζοντα το 7% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος (στον κυβερνητικό προϋπολογισμό είναι κάτω από 5% του ΑΕΠ).
- την ενίσχυση του ΕΟΠΥΥ ως δημόσιου Ασφαλιστικού Φορέα, για την αύξηση των πράξεων που χρηματοδοτεί και την ελαχιστοποίηση των δαπανών των ευάλωτων στρωμάτων σε ιδιωτικές δαπάνες για φάρμακα, εργαστηριακές εξετάσεις
Η τολμηρή αύξηση των δαπανών για την υγεία στον προϋπολογισμό του 2022, θα επιτρέψει: - την άμεση προκήρυξη 5.500 μόνιμων λειτουργών του ΕΣΥ
- τη θεσμοθέτηση κινήτρων για τις άγονες ειδικότητες (αναισθησιολογία, επειγοντολογία, ογκολογία, πνευμονολογία, νεφρολογία, παιδιατρική, κυτταρολογία…), τις άγονες περιοχές – ειδικά τις νησιωτικές, τις άγονες προκηρύξεις θέσεων, την επιστροφή στην Ελλάδα των προικισμένων νέων γιατρών
- τη δημιουργία νέων ΤΟΜΥ με οικογενειακούς γιατρούς, νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, κοινωνικούς λειτουργούς
- την ενίσχυση των Νοσοκομείων, των ΜΕΘ, των ΤΕΠ, του ΕΚΑΒ, των ΚΥ, των ΠΙ, των ΚΟΜΥ, του δικτύου για ολοκληρωμένη ιχνηλάτηση – για εμβολιασμό – για υπηρεσίες υγείας στο σπίτι
- τη δωρεάν συνταγογράφηση των μοριακών και ταχέων τεστ σε όλους
- την προμήθεια των μονοκλωνικών αντισωμάτων και άλλων νεότερων ακριβών σκευασμάτων, ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων, σε επαρκείς ποσότητες για όλους τους ασθενείς που τα χρειάζονται έγκαιρα
- τη τολμηρή αύξηση των αποδοχών των λειτουργών του ΕΣΥ, την ένταξη στα ΒΑΕ
- τη μονιμοποίηση των επικουρικών και συμβασιούχων μαχητών του ΕΣΥ
- την αυτόματη προκήρυξη όλων των κενούμενων οργανικών θέσεων του ΕΣΥ και την επικαιροποίηση των Οργανισμών των Νοσοκομείων
Η τολμηρή αύξηση των δαπανών για την υγεία, τη παιδεία, την έρευνα, τη σταθερή αξιοπρεπή απασχόληση, το κοινωνικό κράτος…είναι τα σημαντικά κριτήρια για τη ποιότητα της διακυβέρνησης στις μεγάλες προκλήσεις της νέας ιστορικής περιόδου.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΚΗΣ