Γράφει ο Παναγιώτης Τσιρώνης
Χειρουργός Οφθαλμίατρος-Πτυχιούχος Ιατρικής Α.Π.Θ
Ο καταρράκτης αποτελεί την πιο κοινή αιτία τύφλωσης ακόμα και στις μέρες μας. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οφείλεται στην διαρροή υγρού από τον εγκέφαλο, το οποίο “θόλωνε” το μάτι, εξ ου και ο όρος καταρράκτης. Οι πρώτες επεμβάσεις καταρράκτη ξεκίνησαν στην αρχαία Αίγυπτο το 2700 π.Χ περίπου!
Αλλά τι είναι ο καταρράκτης; Ο οφθαλμός περιέχει έναν μικρό διάφανο κρυσταλλοειδή φακό ακριβώς πίσω από την κόρη, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την εστίαση των εικόνων πάνω στον αμφιβληστροειδή, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του οφθαλμού (όπως ακριβώς μια φωτογραφική μηχανή έχει τον φακό και το φιλμ).
Η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού ονομάζεται καταρράκτης.
Η κατάσταση αυτή εμφανίζεται συνήθως σε ηλικίες άνω των 50 ετών,σπανιότερα σε νέα άτομα, παιδιά ή και βρέφη. Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η προοδευτική μείωση της όρασης, που δεν μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά. Άλλα συμπτώματα είναι το θάμβος δηλαδή η θόλωση της όρασης, στο έντονο ηλιακό φως ή κατά την νυκτερινή οδήγηση όταν προσπίπτουν οι προβολείς των αντίθετα κινούμενων αυτοκινήτων, η διαταραχή της αντίληψης των χρωμάτων, η παραμόρφωση των αντικειμένων, ακόμα και διπλωπία. Επίσης η παράδοξη αύξηση της μυωπίας σε άτομα άνω των 50, μπορεί να οφείλεται στην ταχεία εξέλιξη του καταρράκτη και οδηγεί σε μια πρόσκαιρη βελτίωση της κοντινής όρασης.
Ο καταρράκτης μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, τα κυριότερα αίτιά του όμως είναι η πάροδος της ηλικίας, ο σακχαρώδης διαβήτης και η λήψη φαρμάκων όπως η κορτιζόνη.
Η θεραπεία του καταρράκτη είναι μόνο η μικροχειρουργική αφαίρεση του θολωμένου κρυσταλλοειδούς φακού, και η αντικατάστασή του με έναν συνθετικό ενδοφακό. Δεν υπάρχει καμία φαρμακευτική θεραπεία, ούτε έχει βρεθεί ως τώρα κάποιο φάρμακο που να αποτρέπει την πρόοδό του. Στις μέρες μας τα ποσοστά επιτυχίας των επεμβάσεων αυτών είναι εξαιρετικά υψηλά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η επέμβαση είναι ¨”εύκολη και απλή”. Απλά η εξέλιξη της τεχνολογίας την έχει κάνει πιο ασφαλή σε σχέση με το παρελθόν.
Όταν λοιπόν ο ασθενής εμφανίσει κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, και αντιληφθεί ότι η ποιότητα της όρασής του τον περιορίζει στις καθημερινές του ασχολίες, μπορεί να επισκεφτεί τον οφθαλμίατρό του για μια απλή εξέταση. Λόγω της υψηλής εμφάνισης σε μεγάλες ηλικίες, καλό θα ήταν να γίνεται ένας προληπτικός πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος σε ηλικίες άνω των 45 ετών!
